Książka Zrozumieć Chińczyków… to zbiór artykułów naukowych napisanych przez specjalistów-sinologów. Można je czytać wybiórczo, niekoniecznie w podanej kolejności, gdyż każdy z nich to osobna całość na konkretny temat.
Zawarte w niej rozdziały obejmują szeroką tematykę i dotykają zagadnień z dziedziny filozofii, religii, językoznawstwa, historii, ekonomii. Antologia Zrozumieć Chińczyków to wycinek, zarys mający na celu przybliżenie charakteru chińskiej kultury szerokiemu gronu odbiorców – zarówno laikom jak i początkującym sinologom.
Dzięki niej możemy poznać wycinek historii Chin, ukazany na podstawie kształtującej się władzy oraz państwowości. Książka daje także możliwość zrozumienia panującej na Dalekim Wschodzie filozofii jaką jest konfucjanizm, legizm oraz taoizm.
Zbiór ten przybliża szereg zagadnień kulturowo-społeczno-gospodarczych, które rysuje na tle tradycji – jednej z najważniejszych wartości chińskich, będącej podstawą wszelkich kodeksów – zarówno etycznych jak i prawnych. Podaje hierarchię społeczną, gdzie rodzina jest podstawowym wzorem i punktem odniesienia.
Z kart książki dowiadujemy się także o charakterze religii oraz sile rytuału. Wyjaśnione jest pojęcie Nieba, znacznie różniące się od tego zachodniego. Możemy przeczytać o zjawisku „twarzy”, co zawierają czerwone koperty i dlaczego są jednym z najsilniejszych zwyczajów chińskich.
W antologii Zrozumieć Chińczyków… znajdziemy m.in. analizę „cudu gospodarczego” jakim jest niezaprzeczalny rozwój ekonomiczny i urbanistyczny Chin. Opisano w niej także zjawisko guanxi (kultury wzajemności, nawiązywania więzi )i jego wpływ na prowadzenie biznesu.
Jednym z ciekawszych artykułów jest ten poruszający temat języka mówionego oraz pisma w kontekście tłumaczenia nazw zachodnich firm. Zawarte przykłady dobitnie pokazują, że transkrypcja nie jest prostą sprawą, z racji tego, że język chiński ma charakter ideograficzny, zaś większość innych – fonetyczny.
Lektura nie należy do najłatwiejszych. Język naukowy rządzi się swoimi prawami, a więc jest rzeczowo, sucho, czasem wręcz nudno. Artykuły są naładowane informacjami, wyrazami obcymi, datami.
Wszelkie tezy muszą być podparte dowodami, więc nie brakuje także wykresów, przypisów, wstawek z języka chińskiego. Nie odnajdziemy w tej książce anegdot, kwiecistych opowieści, czy literackiego języka.
Dobre prace naukowe mają być rzetelne, jak najbardziej obiektywne, z bogatą bibliografią. I taka jest też ta książka. Trudna, naszpikowana konkretną wiedzą, jednak temu, kto ją przeczyta, na pewno pomoże w mniejszym lub większym stopniu „zrozumieć (mentalność i zwyczaje) Chińczyków”.
Maria Szukszta
