Jan Matejko (1838–1893) to jeden z najbardziej znanych polskich malarzy wieku XIX. Stworzył ponad 300 obrazów olejnych, kilkaset rysunków i szkiców. Wiele jego dzieł przedstawia najważniejsze wydarzenia
i postaci z historii Polski. To artysta, który w malarstwie uczynił to, co w literaturze zrobił Sienkiewicz – zawładnął polską wyobraźnią historyczną. Obaj traktowali przeszłość jako plastyczne tworzywo,
przez co wprowadzali do niej aktualne treści, ożywiali to, co w zbiorowej pamięci zdążyło wyblaknąć.
Matejce zarzucano nieznajomość historii, co odpierał argumentem, że dzieła kronikarzy to nie Pismo Święte i on może historię pokazywać na swój sposób. Narracyjny charakter jego obrazów ma wielką silę
i mimo że pod względem artystycznym znajdziemy lepszych niż on, jest Matejko niekwestionowanym mistrzem polskiego malarstwa historiograficznego.